ساختمان‌های چندین طبقه و شرکت‌های متعددی که در آن‌ها ساکن هستند، به نشانه‌ای از دنیای مدرن تبدیل شده‌اند. اگرچه این سازه‌ها الهام‌بخش و جذاب هستند؛ اما چالش‌های منحصربه‌فرد خود را هم دارند. یکی از این چالش‌ها تعمیر و نگهداری آسانسور است. آسانسورها بخش مهمی از هر ساختمان هستند و اطمینان از عملکرد صحیح آن برای ایمنی افرادی که در آن ساختمان‌ها رفت‌وآمد دارند، ضروری است. اگر آب به داخل چاله آسانسور نفوذ کند، می‌تواند آسیب جدی به تجهیزات و ساختار چاله وارد کند که تعمیر آن هزینه‌بر است. آب بندی چاله آسانسور بهترین راه برای جلوگیری از این نوع آسیب است.

-چاله آسانسور چیست؟

به فضای عمودی و بسته‌ای که آسانسور در داخل آن حرکت می‌کند، چاله، چاه یا چاهک آسانسور می‌گویند. چاله از مسیر طبقه همکف به سایر طبقات ایجاد می‌شود. در واقع چاله آسانسور محور حرکت خود آسانسور و همچنین محل نصب انواع مکانیزم‌های حرکتی و ایمنی است. این چاله باید دارای چند ویژگی اساسی زیر باشد:ارتفاع چاله آسانسور متفاوت است؛ چراکه اندازه آن به تعداد طبقات و ویژگی‌های ساختمان بستگی دارد.باید از مواد باکیفیت و درجه یک ساخته شود تا ضمن تحمل وزن آسانسور و افراد، ایمنی کافی هم داشته باشد.هر طبقه دارای درب مخصوص خود است. درب در زمان رسیدن افراد به طبقه مورد نظر باز می‌شود و می‌توان از آن خارج شد.ایمنی: چاله آسانسور باید ایمنی لازم را داشته باشد تا از وقوع هر گونه حادثه ناگوار جلوگیری شود. یکی از کارهایی که باید انجام شود، آب بندی چاله آسانسور است.

-اهمیت آببندی چاهک آسانسور چیست؟

بتن از ترکیب سیمان، شن و ماسه با آب بدست می‌آید. هنگامی‌که آب تبخیر یا خشک می‌شود، شکاف‌هایی بین ذرات پر از هوا ایجاد می‌کند. با اینکه نشتی مشاهده نمی‌شود، آب از فضاهای بین ذرات عبور خواهد کرد، در نتیجه می‌تواند به تدریج بتن را در طول زمان حل کند و باعث شکستگی آن شود و به آب اجازه دهد از دیوار یا کف نفوذ کند. این امر بتن را به جای ضدآب بودن، نفوذپذیر می‌کند. بنابراین، اقدامات احتیاطی باید انجام شود تا آب از چاله آسانسور دور نگه داشته شود. از چند جنبه مختلف می‌تواند به اهمیت آب‌بندی چاهک آسانسور پرداخت

-معرفی انواع آببندی چاله آسانسور

الف)آببندی فشارمثبت چیست؟

دو روش برای آب بندی چاهک آسانسور با عنوان آب‌بندی خارجی و داخلی وجود دارد. آب‎بندی خارجی که به آن آب‌بندی فشار مثبت هم گفته می‌شود، بهترین روش برای محافظت فضای داخلی است. این آب‌بندی یک سیستم ضد آب خارجی است. در واقع این روش می‌تواند از ساختار و فضای داخلی در برابر اثرات رطوبت و آب تحت فشار محافظت کند. یک سیستم آب‌بندی فشار مثبت، فشار آب را می‌گیرد تا به‌طور موثر یک مانع ثابت دائمی ایجاد کند. هنگامی‌که اجرای آب بندی چاله آسانسور را با این روش انجام دهید، حداکثر عملکرد را از سیستم آب‌بندی خود دریافت می‌کنید.

ب)آببندی فشارمنفی چیست؟

آب‌بندی چاهک از داخل، به‌عنوان آب‌بندی فشار منفی هم شناخته می‌شود. در واقع آب‌بندی منفی روی سطوح داخلی سازه اعمال می‌شود. معمولا زمانی از این روش استفاده می‌شود که دسترسی یا توانایی دسترسی به سطوح خارجی وجود ندارد. آب‌بندی منفی اغلب به توانایی سطح در پذیرش عملیات ضد آب وابسته است. این روش آب بندی چاه آسانسور در برخی موارد می‌تواند فشار باورنکردنی ۱۳ بار را نیز تحمل کند.

-معرفی انواع روش های آببندی چاه آسانسور

سه روش اصلی شامل ژئوسنتتیک‌، استفاده از بتن و ایزوگام‌کردن برای آب‌بندی چاه وجود دارد. هر یک از این روش‌ها مزایا و معایبی دارند که باید قبل از انتخاب، آن‌ها را در نظر داشته باشید.

روش اول:آببندی چاله آسانسور با ژئوسنتتیک ها

ژئوسنتتیک‌ها مواد جدیدی هستند که امروزه کاربرد بسیاری در کارهای مهندسی دارند. این مواد که از انواع مختلف مانند ورق ژئوممبران، ژئوگرید، ژئوتکستایل و .. تشکیل شده‌اند، یک روش محبوب برای آب‌ بندی قسمت چاهک آسانسور به حساب می‌آید. اگرچه هزینه استفاده از این روش بالاتر است؛ اما با توجه به خصوصیات عالی و طول عمر بالا می‌تواند بهترین آب‌بندی را انجام دهند.

روش دوم:آببندی چاله آسانسور با استفاده از بتن

یکی دیگر از مواد برای آب‌بندی استفاده از بتن است. بتن با ویژگی‌های خاصی نظیر مقاومت خوب در برابر آب می‌تواند به عنوان لایه آب‌بندی روی سطح داخلی آسانسور استفاده شود. همچنین بتن آب‌بندی یا همان واتر استاپ‌ها یک محصول عالی برای کف آسانسور است. این ماده ترکیبی از سیمان، شن و ماسه، آب و افزودنی نانو سیلیس است.

روش سوم:ایزوگام کردن چاله آسانسور

آب‌بندی چاهک با قیر و ایزوگام یکی از روش‌های قدیمی است. امروزه از این روش کمتر استفاده می‌شود؛ چراکه این مواد کیفیت مناسبی برای آب‌بندی فشار منفی ندارند و خیلی زود خراب می‌شوند. از آنجایی‌که ترمیم آب‌بندی کار دشواری است این روش تا حدود زیادی کاربرد خود را از دست داده است.

-مراحل آببندی چاهک آسانسور چیست؟

برای آب‌بندی باید مراحلی را طی کرد. هر یک از این مراحل بسیار مهم است و باید آن‌ها را به ترتیب انجام داد. این مراحل شامل موارد زیر هستند:

1)بررسی و آماده کردن سطح: قبل از اینکه نوع آب‌بندی را مشخص کردید، باید سطح داخلی یا خارجی را آماده کنید. در این مرحله باید هرگونه مشکل در سطح مانند ترک، آلودگی‌ها، گردوغبار و … پاک‌سازی شود. در واقع باید سطح آسانسور به‌صورت کامل صاف و مسطح باشد.
2)زیرسازی سطح: در این مرحله لایه‌های پایه‌ای نصب می‌شوند. این لایه‌ها به‌عنوان پایه آب‌بندی عمل می‌کنند.
3)آب‌بندی چاله: در این مرحله عملیات اصلی انجام می‌شود؛ در واقع سطح چاله به کمک محصول مورد نظر شامل بتن، ایزوگام یا مواد ژئوسنتتیک آب‌بندی خواهد شد.
4)نصب‌کردن لایه محافظ: بعد از اینکه آب بندی چاهک آسانسور انجام شد، باید لایه‌های محافظ به‌منظور پرکردن انواع درزها و سایر کاستی‌هایی که وجود دارد، استفاده شود.
5)تست کردن آب‌بندی: پس از اتمام مراحل آب‌‌بندی چاله باید آن را تست کرد. این کار به شما کمک می‌کند تا از آب‌بندی صحیح مطمئن شوید.

-بهترین زمان برای آببندی چاه آسانسور

انتخاب زمان مناسب جهت آب بندی چاله آسانسور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. البته بهترین زمان برای این کار ممکن است به فاکتورهای مختلفی بستگی داشته باشد. بر اساس نظر افراد خبره و متخصص در این زمینه، آب‌بندی چاهک باید در شرایط خشک و مناسب انجام شود.

علاوه‌بر در نظر گرفتن شرایط آب‌وهوایی باید دما را هم در نظر بگیرید. دمای معتدل برای این کار، مناسب است. زمان‌هایی که دما بسیار پایین یا حتی بسیار بالاست، می‌تواند روی کیفیت نهایی کار تاثیر عکس داشته باشد. اگر قصد انجام تعمیرات دیگر در نزدیکی چاله آسانسور دارید، می‌توانید زمان آب‌بندی را با تعمیرات دیگر هماهنگ کنید.

-نکته مهم در رابطه با آببندی چاله آسانسورچیست؟

همان‌طور که گفته شد، آب‌بندی آسانسور از اهمیت زیادی برخوردار است؛ چراکه علاوه‌بر حفظ ایمنی باعث کاهش هزینه‌های مختلف می‌شود و عمر مفید‌ آسانسور را بالا می‌برد. در هنگام اجرای آب‌بندی باید چند نکته مهم زیر را حتما در نظر داشته باشید:

1)بهترین محصول را برای آب‌بندی انتخاب کنید: انتخاب بهترین محصول جهت آب‌بندی، بسیار ضروری است. در این شرایط باید محصولی را انتخاب کنید که با شرایط محیطی هم‌خوانی داشته باشد تا بهترین نتیجه را بگیرید. همچنین در انتخاب مواد باید به استانداردهای مختلف توجه کنید.
2)محل اتصال درب‌ها را به‌خوبی آب‌بندی کنید: محل اتصال درب‌های آسانسور نقطه بسیار حساسی است که در زمان آب‌بندی باید روی انجام آن دقت شود.
3)آب‌بندی به‌صورت دقیق انجام شود: عملیات آب‌بندی باید به‌صورت دقیق و توسط تیم حرفه‌ای و با تجهیزات مناسب انجام شود.
4)کار با برنامه‌ریزی درستی انجام شود: برای اجرای عملیات آب‌بندی باید برنامه‌ریزی دقیقی داشت تا کار به درستی انجام شود.

-نتیجه گیری

آسانسور یک وسیله ضروری در همه ساختمان‌های چند طبقه است. اگرچه آسانسور برای ساکنین بسیار مفید است؛ اما چالش‌های بسیاری هم دارد. یکی از این چالش‌ها، احتمال نفوذ آب و رطوبت به داخل آن است. درصورت به‌وجود آمدن این شرایط، مشکلات زیادی هم از نظر ایمنی و از نظر مالی برای ساکنین ایجاد می‌شود. برای جلوگیری از این مشکل‌ها آب بندی چاله آسانسور پیشنهاد می‌شود. اگر چاه آسانسور به درستی آب‌بندی شود، هیچ‌گونه آبی به داخل آن نفوذ نمی‌کند. برای این کار سه ماده اصلی ژئوسنتتیک، بتن و ایزوگام وجود دارد. هر کدام از این مواد دارای مزایا و معایب خودشان است که باید به آنها توجه کرد.